abdulwahid.nl
  • Brugopbrugaf
  • de brug
  • Missie en visie
  • De Opening
  • Verander je woorden verander je wereld
    • Boekbespreking
    • vertalingen
    • Lezingen
    • Kom tot het gebed
    • Islam, liefde en seksualiteit
    • Wankele waarden
    • Islam en ethiek in de gezondheidszorg
    • Rechten van vrouwen
    • Valt er nog wat te lachen met die moslims?
    • Istanbul >
      • reis naar de onschuld
    • Konya Criteria
    • Etisch Zaken Doen
    • De Masnawî
  • Rûmî & dialoog
    • Missie & Visie
  • Humor
  • De zoeker
    • Megatheoriën
    • De optimisticus
  • Dialoog
  • Kunst
  • Muziek
  • Rûmî
  • Vrede
  • Rûmî over de Masnawî
  • Rumi over Rumi
  • Vrouwen & duurzame vrede
  • de blik verruimen
  • Ahmed Yasawî
  • Stream of consciousness/ monologue intérieur
  • Koran & Kunst
  • Konya Criteria
  • Ramadan
  • liefdevolle conversatie
  • Actua pluriforma
  • Escher & Geometrische patronen
  • Ahilik - herleving van het ethisch zaken doen
  • Mystieke dichters
  • Masnawî
  • Yunus!
  • leve het licht
  • OOO
  • Istanbul
  • Zonder godsdienstvrijheid geen religie
  • Perennial Philosophy
  • Offerfeest
  • Göreme
  • homepage
  • Aya Sofia
  • Sakina
  • betekenis bedevaart

Music, maestro, please!

Foto

Prent uit ‘Musurgia Universalis’ door Athanasius Kircher sj., Rome, 1650. “Het universele werk der Muzen, of, de grote kunst van de consonanten en de dissonanten, waarin zeer volledig de universele leer en filosofie der geluiden en de wetenschap van de muziek, theoretisch zowel als praktisch, wordt behandeld en waarin wonderbare krachten en invloeden van de consonanten en de dissonanten in de universele natuur ontsluierd en bewezen worden. In dit werk – bestemd voor particulier gebruik, in bijna iedere faculteit, maar vooral in de wiskunde, de fysica, de mechanica, de geneeskunst, de politiek, de metafysica en de theologie – wordt de hele wereld, in al haar aspecten, in muzikale termen geïnterpreteerd, als resultaat van een harmonieus samenspel van tegenstrijdige krachten, een “concordia discors”. 



Muziek en godsdienst

'De vragen 'Wat zijn poëzie, beeldende kunst, en mu­ziek?'
'Kunnen ze er ook niet zijn?',
'Hoe werken ze op op ons in en hoe interpreteren we hun werking?'
zijn uiteinde­lijk theologi­sche vragen'.


Tevazu is een in Nederland wonende groep van Turkse Soefi-zangers, musici en derwisjdansers. De groep brengt traditionele en klassieke soefiliederen, muziek en dans ten tonele uit de islamitische humanistische soefi-traditie van de derwisjen van Istanbul en Konya.

Foto
















 
Synagoge, kerk en moskee hebben van tijd tot tijd hun terug­houdendheid ten opzichte van muziek laten merken.
Je kunt zelfs rustig van een haat-liefde verhouding spreken. Lu­ther zag er een godsgeschenk in en geen mensenge­schenk.
Reden waarom je er de duivel mee kan verdrijven net als met de belletjes van het kleed van de hogepriester (Exodus 28:35). Maar zowel Cal­vijn als Thomas van Aquino waren oor­spronke­lijk tegenstan­ders van het kerkor­gel.
Sommige rab­bijnen hebben het net zo cru gezegd als funda­menta­listische imams:
'Het oor dat naar muziek luis­tert, behoort te worden afgerukt' (Misja, Sota 58a).
Dat ze daarmee in feite de kern van hun eigen religie missen en altijd aan de pot zullen blijven likken maar nooit de inhoud zullen leren kennen, wordt door George Steiner in Het verbroken contract in een mooie zin tot uitdrukking ge­bracht: 'De vragen 'Wat zijn poëzie, beeldende kunst, en mu­ziek?', 'Kunnen ze er ook niet zijn?',
'Hoe werken ze op op ons in en hoe interpreteren we hun werking?' zijn uiteinde­lijk theologi­sche vragen'.
 

Kerk en synagoge hebben lange perioden gekend waarin muziek taboe was binnen hun muren.
­We zien dat bij de wisseling van de wacht binnen de moslimkonings­huizen in zowel Al-Anda­lus
als in het midden oosten en Indi­a, meestal de hoogste in autori­teit, de Ka­lief, Sultan, Amier of Koning, zijn 'zuivere islam' aan zijn volk wilde opleggen door alle musici te ontslaan en de paleis­ge­bouwen van mu­ziekinstru­menten te zuive­ren. De 'top-down' invloed van het hoog­ste gezag is altijd een belangrijke ethi­sche graadmeter ge­weest. Aan de Indiase hoven waren de musici meestal moslim, terwijl aan de Oezbekistaanse hoven muziek als verboden bezigheid voor mos­lims werd be­schouwd en men joodse musici inhuurde om - vaak door moslims gecomponeer­de en beluisterde - muziek te spelen.

Mis­schien is het vanwege de op­komst van het fundamen­ta­lisme dat muziek in de moslimwereld ook nu nog een heikel onderwerp is. Letter­knech­ten reageren er net zo furieus op als op alle andere 'decaden­te ver­schijnse­len'. Het is trou­wens niet alleen aan fundi's voorbehouden. Veel moslims uit het 'midden­veld' gaan er naar eigen inzicht volko­men te goeder trouw vanuit dat muziek 'harâm', dus verbo­den is.
Soms is het enigs­zins een 'show off' om binnen fami­liekring, maar vooral ook aan de buiten­wacht,
te laten zien dat men 'goed moslim' is. Ouders denken soms dat het door het geloof wordt voorge­schre­ven hun kinderen van muziekles weg te houden. 
 
Musicologen, vooral etno-musicologen die de klassieke Arabi­sche en Turkse muziek op waarde kunnen schatten, zijn vaak niet eens op de hoogte van deze voortdurende paradox in de moslimwereld. Een cultuur die vanuit een nomadenbestaan zulke complexe en hoogstaande muziekvormen heeft voortgebracht en toch in wezen tegen muziek gekant schijnt te zijn... 
Wanneer we ons gaan verdiepen in de achtergrond van dit ver­bod, komen we net als bij het vermeende verbod op figuratieve kunst, allerlei redenen tegen die zelden of nooit tot een korantekst of andere canonieke tekst zijn te herleiden.
De koran heeft het over voor-islamitische gebruiken van de Mekka­nen. Zij plachten tijdens hun
orgieën naakt om de Ka'ba te dansen en daarbij te fluiten en in hun handen te klappen (8:35).
Ook worden in de gelijknamige soera 'de dichters' bekri­tiseerd. Maar de koran maakt een
uitzondering voor dich­ters die de godsgedachtenis praktiseren en uitdragen (26:224-227). 

Het debat over het stemgebruik is op z'n scherpst wanneer wordt gezegd dat de
luisteraars niet moeten worden verveeld met slecht reciteren en eentonig
stemgebruik, zonder melodie of maqamât. Scherpslijpers gebruiken dit argument  
dan weer om te zeggen dat de koran zélf van eentonigheid wordt beschul­digd.
Indirect wordt door tegenstanders van muziek 'het ijdele waaraan men voor­bij dient te
gaan' (25:72) en 'ijdele gesprek­ken' (28:55), geïnterpre­teerd als muziek. Maar dat lijkt vrij
vergezocht en het vers kan nog veel andere beteke­nissen heb­ben.
Afgezien van die andere betekenissen heeft een vroegere geleerde als Ibn Djuraydj volgens
Al-Ghazali het luisteren naar muziek en zingen toegestaan. Toen hem werd gevraagd of dat
op de laatste dag tot zijn goede of slechte daden zou worden gerekend, antwoordde hij dat
het noch tot zijn goede werken noch tot zijn slechte daden zou behoren, want het is laghw, zoals
in de koran wordt gezegd: 'Allah zal u niet ter verantwoording roepen voor uw 
ijdele eden, maar Hij zal u ter verantwoording roepen voor hetgeen uw hart heeft 
verdiend...' (2:225). Indien bij een serieuze en verantwoordelijke zaak als het
afleggen van een eed, de ijdele eden niet meetellen, wat zou het ijdele dan in
veel minder belangrijke contexten te betekenen hebben? Zelfs als het componeren,
maken en beluiste­ren van muziek alleen maar onnozel tijdverdrijf zou zijn,
is dat geen reden voor censuur. Er wordt wel gezegd dat muziek en zang alleen
maar amusement en spel zijn, maar de hele wereld wordt door de koran een spel en
amusement genoemd (6:32/29:64) 'Spel en amusement zijn er om ons voor te
berei­den op de serieuze dingen van het leven', heeft Ali gezegd.
 Een andere fervente tegenstander van muziekbeoefening Ibn al-Djawzî, zegt
in zijn werk Talbîs Iblîs, At-Tabarî citerend, dat toen Jubal en Tubal-Kaïn
de muziekinstrumenten uitvonden, sommige demonen dat een prima woonplaats
voor zichzelf vonden. Toen zij eenmaal muziek gingen maken verleidden ze daarmee
de nakomelingen van Seth tot onzedelijk gedrag. Nog steeds een belangrijk punt van kritiek van
moslimouders op popsterren. Het opmerkelijke is echter dat deze moslimbe­strijder van slechte
gewoon­ten zijn argu­menten dus uit chris­telijke bronnen heeft. 
 
De posi­tieve aanbeve­lingen komen voorname­lijk uit de kringen der mystici.
Volgens de Ichwân as-Safa kan muziek diverse heilza­me uitwerkingen hebben.
Zij verklaarden in hun geschrif­ten dat muziek een reinigende uitwerking op de ziel heeft.
Muziek beroert het hart, wekt tranen op en brengt berouw teweeg over zonden die we in
het verleden hebben be­gaan.

Het meest opvallende dat zij noemden was wel een gunstig me­disch effect, waar gebruik van wordt
gemaakt door iemand als dr. Rahmi Orucgüven. ­Wanneer iemand die een training op het mystieke l
evens­pad begint door lusteloos­heid wordt over­vallen, raadt de bekende Indiase mysticus Shah Wali Allah hem aan naar schone poëzie en meeslepende melodieën te luisteren. 
 
Zoals voor alle momenten waarop de geest een quantum leap maakt in haar ontwikkeling,
stelt de mysticus Djonaid al-Baghdadi voorwaarden voor het gebruik van muziek, die van het juiste 
tijdstip, de juiste omgeving en het juiste gezelschap. In dat geval kan muziek
haar helende, heilzame uitwerking op de luisteraars uitoefenen. 

Moslims maken op verschillende wijze gebruik van het gunstig medisch effect van muziek.
Volgelingen van de Mawlawî-tariqa veron­derstellen een directe onderlinge afhanke­lijkheid
tussen de beweging van hemellicha­men, het menselijk lichaam en mu­ziek. Elk lichame­lijk
temper­a­ment heeft zijn eigen correspon­derende toon of melodie. Net als Dr. Oruçgüven i
n zijn prak­tijk in het ziekenhuis van Istanbul doet, kunnen mensen die hiermee om kunnen
gaan op het juiste moment van de dag gebruik maken van bepaalde muziekin­strumenten.
Hodjwiri noemde het door de Grieken in hun ziekenhuizen gebruik­te angalyûn- een
snaarinstrument dat wordt bespeeld om mensen te helen. De zieken worden er twee
dagen per week naar toe gebracht en de tijdsduur van luisteren wordt afgestemd
op het fysieke tempe­rament van de pati­ënt.

In een moslim mythe over de eerste mens en profeet Adam, wordt ver­teld dat na diens
schepping uit klei, de geest werd geboden in zijn lichaam te gaan wonen.
Maar de geest weigerde. Hij bekeek eerst eens de woning waarin hij zou
moeten verblijven en zag een nauwe duistere spelonk. Hij vond dat hij beter
had ver­diend en protesteerde. De Schepper verlichtte in Zijn almacht
en rechtvaardigheid toen van binnen het lichaam van Adam en gebood de geest
opnieuw daar te gaan wonen. Maar die stelde toen een nieuwe eis, hij wilde
aangename klanken horen om zich daar thuis te kunnen voelen. Dit zou
volgens Djaffâr Sjarief, de verteller van dit verhaal, reden zijn voor God
om muziek te creëren. Voor de geest was er toen voldoende aanlei­ding
om toch maar zijn intrek in het lichaam van Adam te nemen.
Vol­gens al-'Abid Chwâdjagî was het niet zomaar muziek maar enge­lenzang
die klonk in de woning van de geest.

 Tegen satan wordt in de koran gezegd: 'Bekoor met je stem wie je kunt' (17:64).
Waaruit we kunnen opmaken dat de stem iets kan zijn om mee te bekoren, maar niet
dat het is voorbehouden aan satan. Ook mensen worden daartoe aangemoedigd,
in het bijzonder bij het reciteren van de koran. Zelfs iemand als Ibn Taimiya, een
rechtsgeleerde die oorspronkelijk in een soefi-or­de is opgegroeid, maar zich daar later
volledig van afwend­de en tegen keerde, zegt over het zo mooi mogelijk reciteren van de 
koran: 'Wan­neer de metgezellen van de profeet bijeen kwamen vroegen ze degene met
de mooi­ste stem de koran te reciteren. De ande­renluister­den. Omar ibn al-Chattâb placht
tegen Abo Moesâ al-Asjari te zeggen: "O, Abo Moesâ, laten we onze Schep­per geden­ken!'
De profeet heeft over deze Abo Moesâ gezegd: 'Laat hij die de stem van David wil horen,
luisteren naar de stem van Abo Moesâ al-Asjari'. 
 
David wordt in de koran beschreven als iemand met de gave van muzikaliteit en hij was in staat uren­lang met muziek Allah te verheerlijken. De eerder genoemde mysticus Hodjwirî gaat verder dan de koranversie in zijn Davidver­haal. Hij vertelt dat David eerst zijn wonder­baarlijke gave mag gebruiken om zijn omgeving met zijn hypno­tiserende stem tot overgave te brengen. Toen David de psalmen begon te reci­teren (qara'a) in hun zeventig melodieën met de juiste toonhoogte (lohoen), kwamen er zelfs wilde dieren en vogels om en masse te luiste­ren. Zelfs zij werden geraakt (taraba) door zijn reciet. Rivieren en beken hielden op met stromen, mensen vergaten te eten en zuige­lingen haalden hun mond van de moe­derborst om beter te kunnen luiste­ren.
Dan verschijnt Iblies ten tonele. Afgunstig op David vond hij muziekinstrumen­ten uit om diens stem te evenaren en zette zich tegenover David met een fluit en een luit. Hij speelt ook niet slecht en sommigen raken in de ban van zijn melodieën en ritmes, die voornamelijk het onderli­chaam aan­spreken. Anderen kiezen voor de klan­ken van David, die de gedachten van mensen op het onzienlijke richten. Uit dit verhaal zou blijken dat er twee richtingen zijn in de muziek. Een door satan geïnspireer­de: sjaitânî en een godde­lijk geïnspireerde: Rahmânî.

Luisteren naar God
Her­haalde­lijk komen we in de koran tegen dat het een natuur­lijke neiging van de schepping is de Schepper met alles wat ze in huis heeft te bezingen: 
Wat er ook in de hemelen en op aarde is, ver­heerlijkt Allah. En: Zelfs de donder ver­kondigt Zijn glorie met de lof die Hem toe­komt... (13:13). 

In de ruime, universele beteke­nis is er dus in de hele kosmos muziek aanwe­zig waarmee de schep­ping de Schepper ver­heerlijkt. De oor­sprong van muziek ligt in de onderlinge verhouding van de materie waardoor toonladders, toonsoorten, timbres, ritmes, akoestisch in de natuur aanwezig zijn. Soms klinken ze vanzelf al. Andere hebben het alleen maar nodig te worden aange­raakt om te klinken.

De muziek van het Koranreciet 
Het reciteren van de koran staat in de esthetische hiërarchie van muzikale expressie, helemaal boven­aan. Het is mogelijk een overzicht te geven van muzikale uitingen in volgorde van waardering die ze genieten in de religieuze literatuur en daarmee in traditione­le moslim­krin­gen. Net als elk islamitisch kunstwerk is de koran ver­deeld in (literaire) modulen - âyât en soera's - op zich­zelf (be)staan­de seg­menten die zowel per stuk als per hoofd­stuk bevredi­gende moge­lijkheden voor zowel reciet, dus orale overdracht, als literaire schoonheid leve­ren.
Elk vers of hoofd­stuk apart is compleet en niet afhanke­lijk van wat ervoor stond of wat erna kwam.
Hoewel voor de verkla­ring van allerlei lagen van beteke­nis wel de een voor de ander wordt gebruikt.
De modulen hebben weinig of geen organi­sche onderlinge rela­tie die een specifie­ke volgorde
noodzake­lijk zou maken. In de zangeri­ge recitatie van de koran­tekst, zijn waqfât (stops) - perioden
van stilte- aange­geven, die een duidelijke scheiding in orale modules van de muzikale weergave verzor­gen.
Zelfs de âyât (ver­zenmodu­len) zijn onder­verdeeld in ge­schei­den regels door eind­rijm en/of asso­nan­tie (gelijkheid van klinker of half­rijm). Zolang de beteke­nis van de koran­tekst niet wordt ver­draaid kunnen de stops - perioden  worden beëin­digd met het voltooien van een soera (hoofd­stuk), maar mag en kan ook stoppen bij elk vers of groep ver­zen, zelfs al zou die twee of meer soera's overlap­pen. Elke recita­tie kan worden begonnen of be­indigd waar de lezer wil. Het laat geen indruk na van beslissende ontwikke­ling of dat het laatste woord ergens over is gezegd. 
 
Overvloed van stijlmiddelen
Overvloed van zich herhalen­de (stijl)mid­delen is in de koran een van de ­veel
voor­komende kenmer­ken. Het we­melt in de koran van 'poetische creativiteit'
resulterend in metrische of klankher­halin­gen.
Naast regelmatig voorkomend enkel-lettergre­pig of meer-lettergrepig eindrijm,
bevat de koran talrijke klankover­eenkom­sten en 'rijm' op andere plaatsen binnen de verzen.
Herhaling van metrische een­heden en van klinker en medeklin­ker-klanken,
verrijken en verlevendigen de recitatie. De herhaling van allerlei frasen en verzen
dient om de didac­tische en esthetische boodschap te versterken.
De herhaling van ideeën, beeldspraak en uitdrukkingen worden tot de elemen­ten van welsprekendheid of balâghah gere­kend.
De welsprekend­heid en schoonheid van koranrecitatie behoort naar het ge­voel van de
moslims tot de bewijzen van de goddelijke oorsprong van de koran­tekst. 
 
Ook ingewikkeldheid van detail is naar het koranische voor­beeld gemodelleerd.
Inversie (omgekeerde woordorde), pro­lep­sis (voorop-plaatsing), parallelisme,
opsom­ming, thesis/anti­the­sis, metafo­ren, gelijkenissen en allego­rieën,
zijn een aantal van de stijlfiguren die voor variatie en rijkdom in de wijze van
uitdrukken en doorwrochtheid van de koran zorg dra­gen. De vruchtbare
overvloed van deze elementen, die vaak als de muzikale aspecten van de
'literaire koran' worden aangeduid, verschaffen de luisteraar toegang tot de
schoon­heid en con­tem­platieve kant van de koran. 
 
Tadjwîd, tartiel, taghannî
In Egypte, wordt al zeker 3 of 4 eeuwen melodieus gereciteerd. Er is geen wetenschappelijk
antwoord op de vraag waar het aan ligt dat Egyptische reci­teurs zo'n prominente rol spelen
op dat gebied. Een reciteur, al-Suwaysî, zegt dat het eenvou­dig een gave van God was, "een
natuurlijke bron, zoals olie". Maar dat is niet de enige verklaring. Het gaat in de eerste plaats
om het beseffen wat je leest. Niet alleen is het beseffen wat je leest een gevoelsmatige en
intellectuele ervaring voor de reci­teur, het is volgens de meerderheid van de mees­terqâri's
ook een voorwaarde om de schoonheid van betekenis en vorm op de luisteraars over te brengen.
Dezelfde al-Suwaysi zegt bijvoor­beeld: 'Met naghama (melodie) lezen is als het geven van taf­sier
(exegese). Degene die met een correcte melodie leest en zich een grondgedachte heeft gevormd
van de kunst...brengt de luisteraar dichter bij de koran'.

Sjeich Mohammed al-Tablâwî zegt hierover: 'De basis voor het gebruiken van melodie bij
korânrecitatie is geen gewoonte of smaak, maar betekenis. De reciteur vat de betekenis
voor de luisteraars samen naar het niveau van zijn begrip'. Ook de bekende Sjeich al-Hosary
zegt: 'De reciteur heeft talent en vocale techniek nodig om verschillende kleuren voor verschil­lende
betekenissen aan te wenden. Niet iedereen is daartoe in staat'. Dus wat zijn de basisregels voor
koranrecitatie?

Deze vraag heeft veel andere vragen losgemaakt. Hoelang mag het reciteren van de volledige
korantekst duren? Hoe vaak dient hij (bijv. per maand, per jaar) te worden gereciteerd.
Is het beter uit het hoofd te reciteren of terwijl men van het blad leest. Is het beter met luide
stem te lezen of zacht en gevoe­lig. Hoe ver mag je gaan bij het aanbrengen van melodie in
het reciet?  Hoe ga je om met de bekendheid die je krijgt in moslimkringen, als je een 'ster'
bent in koranreciet? Hoe dient men ge­kleed te zijn bij het reciteren, en waar en hoe zou men
moeten zitten tijdens het reciet?

Uit al deze en nog veel meer vragen is een gedragscode voor reciteurs en luisteraars voortgekomen.
Soms âdâb al-tilâwah, of preciezer âdâb al-qâri en de âdâb al-mostami' genoemd.
Dat wil zeggen de etiquette van de reciteur en die van de luiste­raar.

Het is een eigenlijke voorwaarde voor de reciteur dat hij zuiver en oprecht en zonder hypocrisie
zijn reciet voor­draagt en dat zijn enige doel het welbehagen van Allah is.

Er wordt gezegd dat volkomen geloof, imân kâmil, de oorzaak was van het maximum effect
dat sjeich Mohammed Rif'at op zijn luisteraars had. De meeste qâri's benadrukken dat oprechtheid
en spiritualiteit buitengewoon belangrijk zijn indien een qâri zijn luisteraars echt wil bereiken.
'Wanneer de koran vanuit het hart wordt gelezen bereikt het het hart', zegt de beroemde Sjeich
Abdulba­sit Abdussamad. 'Wat uit het hart komt dringt het hart binnen', bevestigt Sjeich
Muham­mad al-Tablâwî.

In een anecdote over reciteren zonder besef van de betekenis leest een jonge reciteur een
passage in de koran over hel en verdoe­menis met zo'n gevoelig­heid en zo weinig begrip voor de
inhoud, dat de luisteraars dachten wat zou ik daar graag naar toe gaan! 
 
Over Sjeich Moham­med Rif'at wordt gezegd:
Ik hoorde hem eens de gevoelens van huzn; zorg en ontzag, oproe­pen en ik hoorde de

nagamat sabâ
[de beroemde Arabische manier van huzn reciteren) uit zijn keel komen
alsof het was ondergedompeld in tranen. Toen hij echter bij verzen kwam die levenskracht
en enthousiasme suggereerden, en ook vereisten in hun uitvoering, barste hij plotseling uit
in nagamat rast alsof er op een trommel werd geslagen; de grote meester bewoog in een
oog­wenk van huzn en deemoedigheid naar kracht en bezie­ling.

De betekenis van de stem [sawt/sot], wordt benadrukt door de uitspraak: De effectiviteit
van de reciteur Sjeich Mohammed Rif'at is toegeschreven aan het feit dat zijn stem de
luiste­raars overmant en je volledig in beslag neemt.
Husayn Rif'at probeerde zijn vaders stijl van reciteren als volgt te beschrijven.
'Sjeich Rif'at voelde dat iedereen een maqâm heeft waar hij zich het meest door voelt
aangesproken daarom probeerde hij zijn scala aan maqamât zo gevarieerd mogelijk te
maken om zoveel mogelijk mensen te kunnen berei­ken'.
Een eigentijds bewonderaar schreef in een 'in memoriam' het bijzon­dere effect dat
Sjeich Mohammed Rif'at op zijn luiste­raars had als volgt: 'Sjeich Rif'ats stem was vol
nede­righeid, tranen, zorg, treurnis, en dat zorgde ervoor dat de tranen van de luisteraars
gingen vloeien en hun nederigheid werd opge­wekt; en hij maakte ze aan het huilen en
verzachte hun harten voor een lange periode ... Totdat hij ze aan het eind van zijn leven
liet huilen voor hemzelf en hun tranen liet vloeien voor zijn stem'.
Een briefschrijver voegde daar in de krant Al-Ahrâm aan toe: "Hij raakt de lippen van
het hart en vult onze zielen met ontzag en geloof, en laat ons de grootheid van het
woord van God voelen".

Alle meesterqâri's zijn het erover eens dat de qâri die alle subtiliteiten van melodische
en vocale techniek onder de knie heeft veel effectiever is in het overdragen van de
betekenis en de boodschap van wat hij leest. Er wordt zelfs gesuggereerd dat iemand
die dat tot in de perfectie beheerst, ook aan iemand die de Arabische taal niet kent, de 
boodschap kan overdragen.

In een discussie over melodieus reciteren (Al-Djawziyyah, 1970), lezen we dat 'die en die
persoon' de mooiste stem heeft als hij de koran reciteert [ahsan an-nâs sawtan bi l-qur'ân].
en dat het mooier maken en verfraaien van het stemgeluid [tahsîn wa tazyîn as sawt]
tot een emotionele respons leidt, die net zo hevig kan zijn als bij het beluisteren van
muziek. Er zijn aansluitend hierop veel verhalen die handelen over de overgang tot
de islam van christenen en joden als resultaat van het luisteren naar het reciet door
een bepaalde reciteur vanwege de schoonheid van diens stem. 

Een joodse man, een zekere Al-Tayyib Al Basri, huilde toen hij de koran hoorde reciteren.
Men vroeg hem: 'Hoe kan het dat je huilt wanneer je het boek van God hoort terwijl je niet
eens gelooft dat het de door God geopenbaarde waarheid is?'
Hij zei: 'Het is eigenlijk de sjadjâ [hartverscheurende emo­tie] ervan die mij laat huilen'. 
 
Een hiërar­chie van waardering van muziek vanuit de ortodoxie ziet er ongeveer als volgt uit:

1. Koranrecitatie (Qirâ'ah)
2. De oproep tot het gebed (Azaan)
3. De liederen of lofzangen van moslimpelgrims (Talbiyah)
4. Godsgedachtenis (Dzikrullâh, muzikale meditatie: samâ')
5. Lofliederen/prijzingen (Madih; nâ't; mathnâwî van Rumi;         
lofdichten op de profeet die bijna altijd Mawloed (geboor­te)
heten, en de muziek op bijeenkomsten die 'oers (eigen­lijk letterlijk:
huwelijksfeest, maar in tweede instantie de her­denking van de
sterfdag van een groot heilige of moers­jid, betekent dan zijn
vereniging met de geliefde);
6. Familie en feestmuziek (slaapliedjes, bruiloftsliedjes)
7. Muziek bij het werk (karavaanliederen, herderssongs, werkliederen)
8. Militaire marsmuziek
9. Vocale, instrumentale en geïmproviseerde muziek (
Taqa­sim, Layali,
Qasidah, Aavaz
), hier lopen de genres door elkaar.
10. Muziek met metrum (Muwashah, Dawr, Tasnif, Batayhi, etc.)
11. Muziek met voor-islamitische of buiten-islamitische oor­sprong.
12. 'Sensuele' muziek.

 
De landelijke en internationale koranrecitatiecompetities

In Maleisië en Indonesië worden deze competities vanaf 1960 gehouden.
De beste koranreci­teurs komen eerst plaatse­lijk, dan per regio en uiteindelijk
landelijk bij elkaar om hun niveau van koranreciet voor een groot publiek
ten gehore te brengen. Zij doen dat in de categorieën mannen, vrouwen en
blinden. Die samenkomsten vinden meestal plaats in de open lucht en zijn erg
populair. Hoewel het idee van een wed­strijd in koranreciet voor critici een
wezens­vreem­de toevoe­ging aan de beleving van die kunst was, wordt het
over het algemeen als een stimulans voor de opleving van de koranweten­schappen
gezien. Jaarlijks kunnen de beste reci­teurs van een land worden afgevaardigd naar
Mekka om daar aan de internatio­nale 'koranrecitatiecompe­titie' mee te doen.
Ook in Nederland worden jaarlijks korânrecitatie wed­strijden gehou­den.
Winnaars in de verschillende categoriën krijgen een gratis reis naar Mekka. 
---------------------------------------------------------








Helende klanken

Foto
http://www.rebab.net/

De rebab wordt beschouwd als een instrument dat net als de cello met zijn geluid het dichtst bij de ziel van de mens komt. De rebab wordt gewaardeerd om zijn ‘menselijke stem’ en klank, maar heeft een beperkt bereik van iets meer dan een
octaaf. Het is een snaarinstrument dat zijn naam kreeg in de achtste eeuw en zich verspreidde via islamitische handelsroutes.
Het instrument wordt bespeeld in het midden en verre oosten, Noord Afrika, en Midden Azië en Europa.
In de delen van Europa waar de rebab werd geïntroduceerd heeft de rebab een peervormige klankkast en is het de rebec geworden. De gestreken rebab heeft drie snaren, wordt meestal rechtop gehouden of op de grond gezet en heeft een kleine ronde klankkast met een membraan van perkament of van schapenhuid.
Soms zijn twee snaren van zijde met metaal omwikkeld en de derde is van haar uit een paardenstaart.

Omdat de rebab veel in Mn Azië wordt bespeeld - een gebied met veel paarden -
zijn meestal alle drie de snaren van paardenstaarthaar en is de strijkstok ook
bespannen met paardenstaarthaar.
De klankkast is vaak van een cocosnoot bespannen met allerlei soorten huid.
Er wordt gezegd dat Maulana Djalâlu’d-Dîn Rûmî zelf de rebab bespeelde.
De rebab wordt veel gebruikt in Perzische traditionele muziek en heeft
waarschijnlijk ook zijn oorsprong in Perzië. De klank van de rebab wordt
gebruikt als helende klank voor mensen met slepende kwalen die niet te
diagnosticeren zijn. De musicus-heler wordt bij de patiënt uitgenodigd,
ook als die in een ziekenhuis ligt.
 

In Turkije maakt Dr. Rahmi Oruc Güvenc gebruik van deze helende klanken.

Foto


Welke toonaard of toonschaal werkt helend voor welke ziekte?

Foto
TÜMATA, de groep die Turkse Muziek Onderzoekt en Bekend Maakt, heeft onder leiding van Dr. Rahmi Orucgüvenc, drie helende tournee's afgerond. Tijdens deze reis heeft de groep met zijn helende klanken in diverse toonaarden, de therapeutische waarde van duizenden jaren geleden gecomponeerde en gespeelde Turkse muziek laten horen en doen ervaren. Het 'recept' dat voor de heling wordt gebruikt is Maqâm, of Makâm. Dit is een concept voor het creëren van een melodie die de verhouding van de tonale relaties, tessitura, begintoon, recitatie toon en afsluiting, net als een algemene indicatie van de melodische contour en patronen bepaalt. Wat er in de westerse muziek als tegenhanger het dichtst bijkomt is het middeleeuwse concept van toonaard of toonschaal. 
De laatste halte van de groep - die de over het hele land verspreide alternatieve genezingsoorden bezocht - was de Gevher Nesibe Sjifahane in Kayseri, waar al 800 jaar met helende klanken wordt gewerkt. De groep die uit Duitse, Spaanse, Oostenrijkse en Turkse musici bestaat, heeft onder leiding van Dr. Rahmi Orucgüvenc, laten zien dat de ook in de Osmaanse tijd voortlevende traditie van het toepassen van helende klanken in deze tijd nog relevant is. "Wij hebben van streek tot streek gereisd om te laten zien dat deze helende klanken nog steeds invloed kunnen hebben."
 


 


  

Foto
Zo kan bijvoorbeeld hoofdpijn worden genezen met deze muziek. Dr. Rahmi
Orucgüvenc komt vooral overtuigend over omdat hij niet zomaar een Sjamaan is die
zichzelf arts noemt; hij is een op de normale wijze afgestudeerde 'witte jassen
dokter', die de Sjamaangave gebruikt om in deze tijd mensen te helen.















Hieronder de verschillende toonschalen of makams en de kwalen of aandoeningen waarop ze invloed kunnen uitoefenen.
Rast makami - maakt blij, vrolijk, geeft gemoedsrust en bevrijdt van angst;
Huseyni makami - schenkt innerlijke vrede, stilte en rust: je komt tot jezelf;
Rahawî makami - geeft een eeuwigheids- of tijdloosheidsgevoel;
Kutsjek makami - doet de gevoeligheid toenemen;
Newâ makami - geeft een gevoel van vrijheid en genot;
Usjsjak makami - doet spontaan glimlachen en maakt vrolijk;
Zirgüle makami - laat gemakkelijk in slaap vallen;
Buselik makami - geeft kracht;
Hidjâz makami - doet een gevoel van nederigheid ontwaken.Hier klikken om te bewerken.

Razia Sultanova 

Foto
Dr Razia Sultanova is the Director of the Centre for Central Asian music at the Cambridge Central Asia Forum, University of Cambridge.  A graduate of the Uzbek
State Conservatory and the Moscow State Conservatory, she has taught musicology and ethnomusicology at the Uzbek State Conservatory, Moscow State Conservatory,
University of London ( at Goldsmiths College and at SOAS), and finally in Cambridge University.  Her primary areas of research are ‘Central Asian and Middle Eastern music’, ‘Islam and music’, and ‘gender and music’. For the last
twenty years she has  been conducting intensive fieldwork in all of the Central Asian republics, Caucasus, Afghanistan, Turkey, publishing articles in English,
German, French, Chinese, Russian and Uzbek. Razia has acted as a music
consultant for several international organizations (including UNESCO in 2005).
She has been awarded a large number of scholarships: in Germany (DFG in 1993,
the Ministry of Culture of the Land Brandenburg 1994, 1997); in France (Institut
Français d'Etudes sur l'Asie Centrale in 1996, 1997); and in the UK (1999
onwards). Whilst at SOAS in 2006 Razia was the organizer of a new ICTM Study
Group (Music of the Turkic Speaking World) setting up its first International
Workshop and Conference with participants from twelve countries. On the basis of
that Conference Razia Sultanova has edited the book
“Sacred Knowledge: Schools
or Revelation? Master-Apprentice System of Oral Transmission in the Music of the
Turkic Speaking World”
published in October 2009 by Lambert Academic Publishing,
Germany.  After her recent publication concerning the musical traditions of the
Islamic world 
“From Shamanism to Sufism: Women and Islam in Central Asian
culture”,
the monograph produced in 2011 by I.B. Tauris, Razia Sultanova is
currently working on a new book on popular culture of Afghanistan, a project
supported by the British Council.




















Blue Monday

Foto
Ook de Nederlandse cultuur kent‘helende klanken.
Zo is 21 januari uitgeroepen tot Blue Monday – Dag van de muziektherapie: de meest deprimerende dag van het jaar.
Goede voornemens blijken mislukt, de dagen zijn kort, donker en de zomervakantie is nog ver weg. Omdat muziek dit ‘Blue Monday gevoel’ het best kan bestrijden roept de Nederlandse Vereniging voor Muziektherapie (NVvMT) deze dag uit tot de ‘Dag van de muziektherapie’. Op
Blue Monday - Dag van de muziektherapie worden op verschillende plekken in het land activiteiten georganiseerd. Er komen luisterpalen bij NS-stations. Op verrassende
plekken vinden bijzondere optredens plaats. Muziektherapeuten houden
open huis en organiseren workshops en presentaties. Cliënten
zullen in de media vertellen wat muziektherapie met hen doet of heeft gedaan.
Het doel van deze dag is de bewustwording van de positieve werking van muziek te
vergroten. Juist in tijden waarin kritisch wordt gekeken naar de kosten in de
zorg kan muziektherapie een verrassende bijdrage leveren aan het welzijn van cliënten.
Muziektherapie is nog niet zo bekend als behandelmethode, hoewel het wereldwijd al
meer dan 50 jaar succesvol wordt toegepast bij kinderen, volwassenen en ouderen.
(Bedoelde u 50 jaar of 50 eeuwen?) Muziektherapie helpt kinderen met autisme of
gedragsproblemen, volwassenen met depressie, pijn of angst en ouderen met
rouwproblematiek of Alzheimer. Ieder mens beleeft muziek op zijn eigen manier.
Muziek is emotie, concentratie, afleiding, blijdschap, troost, expressie en
muziek schept verbondenheid. Muziektherapeuten passen de werkzame eigenschappen
van muziek gericht toe bij een breed scala aan problemen. In Nederland zijn er
zo’n 700 gecertificeerde muziektherapeuten werkzaam binnen vrij gevestigde
praktijken of instellingen. Ongeveer 400 van hen zijn aangesloten bij de NVvMT. 

Helende klanken of Klank Ontspanning
Muziek is niet alleen een esthetische ervaring van klankschoonheid, harmonie, melodie en ritme, maar ook een ervaring waarbij lichaam en geest tot ontspanning komen. Iedereen kent de ervaring van ‘meegenomen’ worden door muziek en omdat dit samenvalt met de ontspannende werking krijg je de gelegenheid je aandacht naar binnen te richten, dit gebeurt eigenlijk vanzelf. De kalmerende invloed van de helende klanken ontstressen het zenuwgestel en dat is het begin van de helende werking van muziek. In de helende klank theoriën wordt beschreven dat lichaam en geest een soort 'thuis kom gevoel' ondergaan, waardoor ze openstaan voor therapie. 






Muziek verkleint kans op orgaanafstoting

Foto
Klassieke muziek verkleint de kans op afstoting na een harttransplantatie. Dat blijkt uit onderzoek onder muizen.

In een nieuw
onderzoek demonstreren wetenschappers hoe muziek een afstoting bij een harttransplantatie kan voorkomen. Het onderzoek werd uitgevoerd met behulp van muizen.



Fundamenteel effect
Uit eerder onderzoek bleek al dat muziek een fundamenteel effect heeft op mensen. Het vermindert stress, zorgt voor ontspanning en afleiding bij pijn, en verbetert de resultaten van klinische therapie. Muziek wordt ook vaak gebruikt om angst na een hartaanval of om pijn en misselijkheid bij een beenmergtransplantatie te verminderen. Hoe de link tussen het immuunsysteem en de hersenactiviteit werkt, wordt nog steeds niet begrepen door onderzoekers. Er is wel enige aanwijzing dat muziek via het vagomimetische zenuwsyteem werkt. Dit systeem reguleert onze lichamelijke functies waar wij geen controle over hebben, zoals de spijsvertering.
Resultaten
Het team van wetenschappers uit Japan onderzocht of muziek de overlevingskans bij een hartaanval bij muizen kon beïnvloeden. Zij kwamen er achter dat opera en klassieke muziek ervoor zorgden dat het langer duurde voordat de getransplanteerde organen faalden. Eentonige frequenties en New Age-muziek deden dit niet. De muizen die waren blootgesteld aan operamuziek hadden lagere waarden van interleukine-2 (IL-2) en interferon gamma (IFN-y). Beide stoffen spelen een grote rol bij het immuunsysteem. Ook hadden de muizen toenemende waarden van de ontstekingsremmende stoffen IL-4 en IL-10 en verhoogde aantallen van CD4+CD25+ cellen. Deze cellen reguleren de reactie van het perifere zenuwstelsel, dit is een deel van het zenuwstelsel dat buiten het centrale zenuwstelsel ligt.
Het lijkt er dus op dat muziek toch echt ons immuunsysteem beïnvloedt, ook al is het mechanisme dat daar achter zit, nog niet duidelijk. De onderzoekers benadrukken dat zij tijdens het onderzoek een kleine selectie van muziek hebben gebruikt en dat nog niet helemaal bewezen is dat enkel opera en klassieke muziek dit effect hebben. [Geschreven door Marleen de Roode op 23 maart 2012].



Muziek beïnvloedt ons verouderingsproces 

Nieuw onderzoek wijst erop dat musiceren een gunstige invloed kan hebben op het verouderingsproces.

Dat schrijven wetenschappers in het blad 
Neurobiology of Aging. 
Ze baseren hun conclusies op experimenten met jonge en oude muzikanten 
en mensen die nog maar enkele jaren of nog nooit musiceerden.

Experiment
De proefpersonen kregen spraak te horen en de onderzoekers keken hoe (snel) hun brein daar op reageerde. Er bleken grote verschillen te zijn tussen muzikanten en mensen die nog nooit gemusiceerd hadden. “De oudere muzikanten deden het niet alleen beter dan hun leeftijdsgenoten die nog nooit gemusiceerd hadden, ze verwerkten de prikkel tevens net zo snel en accuraat als de jongere mensen die nog nooit gemusiceerd hadden,” vertelt onderzoeker Nina Kraus van deNorthwestern University.

Zenuwstelsel
Het onderzoek wijst erop dat een leven lang musiceren een grote invloed heeft op de manier waarop ons zenuwstelsel functioneert. Dit onderzoek wijst er op dat het zenuwstelsel bijvoorbeeld beter in staat is om geluiden (spraak) te verwerken. En dat is niet helemaal nieuw. Onlangs schreven wetenschappers ook al 
dat musiceren goed is voor het gehoor.

Training
Samen met eerdere studies wijst dit onderzoek erop dat muziek invloed heeft op de manier waarop wij spraak verwerken. En de onderzoekers hebben goede hoop dat ook oudere mensen die nog nooit gemusiceerd hebben baat kunnen hebben bij dit onderzoek. Wellicht kan een intensieve muzikale training op latere leeftijd er alsnog voor zorgen dat ze spraak beter kunnen verwerken en dus beter kunnen communiceren in omstandigheden waar ze anders moeite mee zouden hebben (denk aan een lawaaiige omgeving waar iedereen door elkaar praat).

Hoewel nader onderzoek nog nodig is, kan er in ieder geval wel geconcludeerd worden dat muziek iets met mensen doet. Niet alleen op emotioneel, maar ook op biologisch niveau. [Geschreven op 31 januari 2012 door 
Caroline Kraaijvanger].

Foto
Powered by Maak je eigen unieke website met aanpasbare sjablonen.