De zeven adviezen van Djalâl'ud-Dîn Rûmî
Word als stromend water in vrijgevigheid en hulpvaardigheid
Word als de zon in compassie en mededogen
Word als de nacht in het bedekken van andermans tekortkomingen
Word als een overledene in woede en fanatisme
Word als de aarde in bescheidenheid en nederigheid
Word als de zee in verdraagzaamheid
Word zoals je jezelf voordoet of doe je voor zoals je bent.
Rumi’s ‘zeven adviezen’ staan niet op zichzelf, maar zijn sterk verbonden met zijn werk, de Masnawî, waarin je voor jezelf de ‘oefeningen’ kunt vinden, die voor jou werken. Laat je arrogantie varen over wat je denkt te weten, want je bent in staat om dieper te gaan, zegt Rumi, steeds opnieuw.
De soefimeester Djalâl ud-Dîn Rumi gaf deze adviezen als stimulans voor
de intermenselijke en gelijkwaardige omgang van vertegenwoordigers van
verschillende culturen en religies. Ook in onze tijd zijn deze adviezen
belangrijk.
De Konya Criteria zijn er om de zachte krachten van de innerlijke vrede
en vergevensgezindheid te stellen tegenover de verharding van de samenleving.
Opdat inspiratiebronnen van mensen toegankelijk worden gemaakt voor alle lagen
van de bevolking omdat kennis van de diversiteit binnen levensbeschouwingen een
machtig wapen is tegen vooroordelen. Kennis van het feit dat alle inwoners van
Nederland het over hetzelfde hebben als over ‘goed’ en ‘kwaad’ wordt gesproken
draagt bij aan de leefbaarheid van de samenleving.
Waar ik ook maar wijsheid en verdraagzaamheid van de ander ervaar kan ik verlangen zelf wijs
en verdraagzaam te worden. We zoeken soms naar de ideale spirituele gids. Ibn
‘Arabî zegt: 'Waarom zou ik zoeken? Ik ben hetzelfde als hij. Zijn essentie spreekt door mij. Ik heb
naar mijzelf gezocht… '
Verdraagzaamheid tekent de erkenning dat er naast je eigen denkbeelden, gewoonten en kenmerken, er andere zijn van gelijke waarde. De Koran zegt:
‘Indien u verontschuldigt, door de vingers ziet en vergeeft; dan is Allah
vergevensgezind, genadevol. (64:14).
Voor jezelf en de buitenwereld ‘jezelf’ zijn is een grote opdracht. Je buitenkant in
overeenstemming brengen met je binnenkant is een belangrijk aspect van onze
menselijke waardigheid. Daarom luidt Rumi’s eerste en laatste advies:
Word zoals je jezelf voordoet of doe je voor zoals je bent
De adviezen van Rumi raken en overlappen soms de adviezen vanuit andere spirituele
of levensbeschouwelijke tradities. Maar Rumi’s adviezen zijn merkwaardig geformuleerd
Hij geeft ons de raad te worden als de grote natuurverschijnselen om ons heen,
waarmee we ons zelden of nooit identificeren. We zijn gewend om
ons aan mensen of spirituele kwaliteiten te spiegelen, niet aan zeeën en
nachten. Voor veel mensen is Rumi zelf zo’n spiegel. Maar juist hij zegt tegen
ons te worden als aarde, de zon of een overledene. Dat zijn spiegels die
tijdloosheid uitstralen. Zij dwingen tot relativering en het loslaten van
innerlijke spanning.Rumi zegt:
Diep in de aarde leefde ik in domeinen van erts en steen
Daarna straalde mijn glimlach door veelkleurige bloemen heen
Dolend met de wilde, rondzwervende uren over aarde en lucht en tijdzone heen,
In een nieuwe geboorte dook en vloog ik, en kroop en rende,
En alle geheimen van mijn essentie trokken samen
in een vorm waarin allen zichtbaar kwamen:
en kijk, een Mens!
En dan mijn bestemming. Achter de wolken, verder dan de horizon
In gebieden waar niemand veranderen of sterven kon
In engelvorm; en dan op weg, voorbij de grens van nacht en dag,
En leven en dood, lichaam en geest, waar al dat is ooit is geweest,
Als Een en Heel.
Word als de zee in verdraagzaamheid
Rumi maakt ons tot de theologen van onze eigen ziel en geeft ons toestemming alles te
verwerpen dat onze ziel beledigt. Zo is bijvoorbeeld het isolationisme van de
georganiseerde religie; het triomfalisme; het claimen de enige te zijn, een
belediging voor de ziel. Onderdelen van die grote wereldreligies zijn verworden
tot beschadigingen van de ziel. Wanneer we daar niet overheen stappen en een
nieuwe horizon voor onszelf claimen, verliezen we als mens onze creatieve
mogelijkheden. De diepere reden waarom Rumi in deze tijd mensen raakt is niet
vanwege wervelende derwisjen, mooie gedichten of klagerige rietfluiten, maar
omdat hij ons steeds weer herinnert aan de grenzeloosheid van de mensenziel, en
deze in waarheid herstelt. We zijn van daaruit in staat de grenzen tussen mensen
op te heffen.
Word als aarde in bescheidenheid en nederigheid
Wij bidden voor respect en liefde voor Moeder Aarde, omdat zij de fundering is van
de menselijke overleving en wij moeten haar vrij houden van vervuiling voor hen
die na ons komen Bescherm haar water, lucht, grond, bomen, bos, planten en
dieren. Verspil geen hulpbronnen. Het land is gegeven door de Schepper om voor
te zorgen, niet om te bezitten. Als wij voor het land zorgen, zal het land voor
ons zorgen, zeggen de laatste mensen die het nog weten.
Word als een overledene in woede en fanatisme
We bidden in staat te zijn verschillen in vrede op te lossen. We kunnen proberen
ieders eigen ideeën te eerbiedigen. Eerlijkheid op elk niveau te waarderen, van
kinderen tot ouders tot samenleving, tot overheid, regering. Eigen ideeën kunnen
botsen en irriteren, maar ook inspireren. Gelukkig zijn zij die vrede creëren
met elkaar.
De oudsten in onze samenleving zouden moeten samenkomen zoals de stamoudsten van de
native Americans, die om het jaar hun stammen en politieke verschillen opzij
leggen om hun kinderen en kleinkinderen woorden van wijsheid te schenken. Dan
vertellen de oudsten waarop zij hopen, wat zij dromen... Terecht wordt gezegd
dat we de aarde slechts in bruikleen kregen van onze kinderen en hun kinderen.
Intergenerationele rechtvaardigheid, is voor ons een nieuw bewustzijn dat we
aansnijden.
Word als de nacht in het bedekken van andermans tekortkomingen
Karen Armstrong zegt over ‘Ibn ‘Arabî – een van de inspiratoren van Rumi: hij werkte
de positieve houding die de Koran al tegenover andere godsdiensten innam verder
uit en verlegde de grenzen van de religieuze tolerantie opnieuw. Alleen al dat
er tenminste één persoon bestaat die de Koran zó leest kan je blij maken. Zij
citeert Ibn ‘Arabî: ‘Mijn Hart is een
schaal voor elke vorm, een klooster voor de monnik, een tempel voor idolen, een
weide voor gazellen, de Ka’ba voor de pelgrims’, de tafelen van de Tora, het
boek van de Koran. Liefde is mijn geloof: waarheen Zijn kamelen ook gaan, Liefde
blijft mijn overtuiging en geloof.’
Word als de zon in compassie en mededogen
Oppositiepartijen willen afspraken maken om te voorkomen dat 'schrijnende gevallen' het debat
beheersen. Een goed idee?
Sabine Roeser, hoogleraar politieke filosofie aan de Universiteit Twente: "Op zichzelf
vind ik het een sympathieke poging om te voorkomen dat individuele gevallen tot
inzet worden van een politiek debat. Want daar kun je vanuit menselijk oogpunt
inderdaad kanttekeningen bij maken. Tegelijk moeten we ons realiseren dat de
menselijke psyche nu eenmaal zo in elkaar zit dat onze compassie het beste
functioneert als we een concreet lotgeval voor ogen hebben. We hebben die
concrete, individuele voorbeelden gewoon nodig om anderen te overtuigen en in
beweging te krijgen.
Word als stromend water in vrijgevigheid en hulpvaardigheid
In tegenstelling tot de boom, waarvan de werkzaamheid per seizoen verschilt, houdt
het water van de rivier niet op met stromen, hoewel het niet steeds hetzelfde
water is. Dat er uitzonderingen zijn, zoals bomen die nooit hun bladeren
verliezen of rivieren die droogvallen, buiten hun oevers treden of van bedding
veranderen, is een ander vraagstuk. Misschien kunnen we de boom en de rivier
zien als symbolen van onze innerlijke toestand. Symbolisch gezien
vertegenwoordigt de boom bepaalde processen van vrijgevigheid en
hulpvaardigheid en de rivier vertegenwoordigt weer andere. Terug bij af:
Wees zoals je jezelf voordoet of doe je voor zoals je bent
Volg de in jezelf aanwezige wijsheid en laat die in je handelingen vorm krijgen, zegt
Catherine Ingram en zij noemt het de zeven kwaliteiten van ontwaakt bewustzijn:
‘zijn zoals je bent’ wordt dan authenticiteit; worden als de zee, wordt
verwondering; worden als de aarde, wordt belichaming; worden als een overledene,
wordt stilte; worden als de nacht in het bedekken van fouten, wordt tederheid;
worden als de zon in compassie, wordt verrukking en worden als water in
vrijgevigheid en hulpvaardigheid, wordt onderscheiding. Maar dan zij we al bijna
bezig met de cursus ‘worden als’. Vanmiddag werpen we alleen een blik op de
zeven adviezen van Rumi, gewoon.. omdat die bij ons nou eenmaal aan de
muur hangen.
Word als de zon in compassie en mededogen
Word als de nacht in het bedekken van andermans tekortkomingen
Word als een overledene in woede en fanatisme
Word als de aarde in bescheidenheid en nederigheid
Word als de zee in verdraagzaamheid
Word zoals je jezelf voordoet of doe je voor zoals je bent.
Rumi’s ‘zeven adviezen’ staan niet op zichzelf, maar zijn sterk verbonden met zijn werk, de Masnawî, waarin je voor jezelf de ‘oefeningen’ kunt vinden, die voor jou werken. Laat je arrogantie varen over wat je denkt te weten, want je bent in staat om dieper te gaan, zegt Rumi, steeds opnieuw.
De soefimeester Djalâl ud-Dîn Rumi gaf deze adviezen als stimulans voor
de intermenselijke en gelijkwaardige omgang van vertegenwoordigers van
verschillende culturen en religies. Ook in onze tijd zijn deze adviezen
belangrijk.
De Konya Criteria zijn er om de zachte krachten van de innerlijke vrede
en vergevensgezindheid te stellen tegenover de verharding van de samenleving.
Opdat inspiratiebronnen van mensen toegankelijk worden gemaakt voor alle lagen
van de bevolking omdat kennis van de diversiteit binnen levensbeschouwingen een
machtig wapen is tegen vooroordelen. Kennis van het feit dat alle inwoners van
Nederland het over hetzelfde hebben als over ‘goed’ en ‘kwaad’ wordt gesproken
draagt bij aan de leefbaarheid van de samenleving.
Waar ik ook maar wijsheid en verdraagzaamheid van de ander ervaar kan ik verlangen zelf wijs
en verdraagzaam te worden. We zoeken soms naar de ideale spirituele gids. Ibn
‘Arabî zegt: 'Waarom zou ik zoeken? Ik ben hetzelfde als hij. Zijn essentie spreekt door mij. Ik heb
naar mijzelf gezocht… '
Verdraagzaamheid tekent de erkenning dat er naast je eigen denkbeelden, gewoonten en kenmerken, er andere zijn van gelijke waarde. De Koran zegt:
‘Indien u verontschuldigt, door de vingers ziet en vergeeft; dan is Allah
vergevensgezind, genadevol. (64:14).
Voor jezelf en de buitenwereld ‘jezelf’ zijn is een grote opdracht. Je buitenkant in
overeenstemming brengen met je binnenkant is een belangrijk aspect van onze
menselijke waardigheid. Daarom luidt Rumi’s eerste en laatste advies:
Word zoals je jezelf voordoet of doe je voor zoals je bent
De adviezen van Rumi raken en overlappen soms de adviezen vanuit andere spirituele
of levensbeschouwelijke tradities. Maar Rumi’s adviezen zijn merkwaardig geformuleerd
Hij geeft ons de raad te worden als de grote natuurverschijnselen om ons heen,
waarmee we ons zelden of nooit identificeren. We zijn gewend om
ons aan mensen of spirituele kwaliteiten te spiegelen, niet aan zeeën en
nachten. Voor veel mensen is Rumi zelf zo’n spiegel. Maar juist hij zegt tegen
ons te worden als aarde, de zon of een overledene. Dat zijn spiegels die
tijdloosheid uitstralen. Zij dwingen tot relativering en het loslaten van
innerlijke spanning.Rumi zegt:
Diep in de aarde leefde ik in domeinen van erts en steen
Daarna straalde mijn glimlach door veelkleurige bloemen heen
Dolend met de wilde, rondzwervende uren over aarde en lucht en tijdzone heen,
In een nieuwe geboorte dook en vloog ik, en kroop en rende,
En alle geheimen van mijn essentie trokken samen
in een vorm waarin allen zichtbaar kwamen:
en kijk, een Mens!
En dan mijn bestemming. Achter de wolken, verder dan de horizon
In gebieden waar niemand veranderen of sterven kon
In engelvorm; en dan op weg, voorbij de grens van nacht en dag,
En leven en dood, lichaam en geest, waar al dat is ooit is geweest,
Als Een en Heel.
Word als de zee in verdraagzaamheid
Rumi maakt ons tot de theologen van onze eigen ziel en geeft ons toestemming alles te
verwerpen dat onze ziel beledigt. Zo is bijvoorbeeld het isolationisme van de
georganiseerde religie; het triomfalisme; het claimen de enige te zijn, een
belediging voor de ziel. Onderdelen van die grote wereldreligies zijn verworden
tot beschadigingen van de ziel. Wanneer we daar niet overheen stappen en een
nieuwe horizon voor onszelf claimen, verliezen we als mens onze creatieve
mogelijkheden. De diepere reden waarom Rumi in deze tijd mensen raakt is niet
vanwege wervelende derwisjen, mooie gedichten of klagerige rietfluiten, maar
omdat hij ons steeds weer herinnert aan de grenzeloosheid van de mensenziel, en
deze in waarheid herstelt. We zijn van daaruit in staat de grenzen tussen mensen
op te heffen.
Word als aarde in bescheidenheid en nederigheid
Wij bidden voor respect en liefde voor Moeder Aarde, omdat zij de fundering is van
de menselijke overleving en wij moeten haar vrij houden van vervuiling voor hen
die na ons komen Bescherm haar water, lucht, grond, bomen, bos, planten en
dieren. Verspil geen hulpbronnen. Het land is gegeven door de Schepper om voor
te zorgen, niet om te bezitten. Als wij voor het land zorgen, zal het land voor
ons zorgen, zeggen de laatste mensen die het nog weten.
Word als een overledene in woede en fanatisme
We bidden in staat te zijn verschillen in vrede op te lossen. We kunnen proberen
ieders eigen ideeën te eerbiedigen. Eerlijkheid op elk niveau te waarderen, van
kinderen tot ouders tot samenleving, tot overheid, regering. Eigen ideeën kunnen
botsen en irriteren, maar ook inspireren. Gelukkig zijn zij die vrede creëren
met elkaar.
De oudsten in onze samenleving zouden moeten samenkomen zoals de stamoudsten van de
native Americans, die om het jaar hun stammen en politieke verschillen opzij
leggen om hun kinderen en kleinkinderen woorden van wijsheid te schenken. Dan
vertellen de oudsten waarop zij hopen, wat zij dromen... Terecht wordt gezegd
dat we de aarde slechts in bruikleen kregen van onze kinderen en hun kinderen.
Intergenerationele rechtvaardigheid, is voor ons een nieuw bewustzijn dat we
aansnijden.
Word als de nacht in het bedekken van andermans tekortkomingen
Karen Armstrong zegt over ‘Ibn ‘Arabî – een van de inspiratoren van Rumi: hij werkte
de positieve houding die de Koran al tegenover andere godsdiensten innam verder
uit en verlegde de grenzen van de religieuze tolerantie opnieuw. Alleen al dat
er tenminste één persoon bestaat die de Koran zó leest kan je blij maken. Zij
citeert Ibn ‘Arabî: ‘Mijn Hart is een
schaal voor elke vorm, een klooster voor de monnik, een tempel voor idolen, een
weide voor gazellen, de Ka’ba voor de pelgrims’, de tafelen van de Tora, het
boek van de Koran. Liefde is mijn geloof: waarheen Zijn kamelen ook gaan, Liefde
blijft mijn overtuiging en geloof.’
Word als de zon in compassie en mededogen
Oppositiepartijen willen afspraken maken om te voorkomen dat 'schrijnende gevallen' het debat
beheersen. Een goed idee?
Sabine Roeser, hoogleraar politieke filosofie aan de Universiteit Twente: "Op zichzelf
vind ik het een sympathieke poging om te voorkomen dat individuele gevallen tot
inzet worden van een politiek debat. Want daar kun je vanuit menselijk oogpunt
inderdaad kanttekeningen bij maken. Tegelijk moeten we ons realiseren dat de
menselijke psyche nu eenmaal zo in elkaar zit dat onze compassie het beste
functioneert als we een concreet lotgeval voor ogen hebben. We hebben die
concrete, individuele voorbeelden gewoon nodig om anderen te overtuigen en in
beweging te krijgen.
Word als stromend water in vrijgevigheid en hulpvaardigheid
In tegenstelling tot de boom, waarvan de werkzaamheid per seizoen verschilt, houdt
het water van de rivier niet op met stromen, hoewel het niet steeds hetzelfde
water is. Dat er uitzonderingen zijn, zoals bomen die nooit hun bladeren
verliezen of rivieren die droogvallen, buiten hun oevers treden of van bedding
veranderen, is een ander vraagstuk. Misschien kunnen we de boom en de rivier
zien als symbolen van onze innerlijke toestand. Symbolisch gezien
vertegenwoordigt de boom bepaalde processen van vrijgevigheid en
hulpvaardigheid en de rivier vertegenwoordigt weer andere. Terug bij af:
Wees zoals je jezelf voordoet of doe je voor zoals je bent
Volg de in jezelf aanwezige wijsheid en laat die in je handelingen vorm krijgen, zegt
Catherine Ingram en zij noemt het de zeven kwaliteiten van ontwaakt bewustzijn:
‘zijn zoals je bent’ wordt dan authenticiteit; worden als de zee, wordt
verwondering; worden als de aarde, wordt belichaming; worden als een overledene,
wordt stilte; worden als de nacht in het bedekken van fouten, wordt tederheid;
worden als de zon in compassie, wordt verrukking en worden als water in
vrijgevigheid en hulpvaardigheid, wordt onderscheiding. Maar dan zij we al bijna
bezig met de cursus ‘worden als’. Vanmiddag werpen we alleen een blik op de
zeven adviezen van Rumi, gewoon.. omdat die bij ons nou eenmaal aan de
muur hangen.
